भारताचे वाणिज्य आणि उद्योगमंत्री पियुष गोयल यांच्या निमंत्रणावरून, कॅनडाचे निर्यात प्रोत्साहन, आंतरराष्ट्रीय व्यापार आणि आर्थिक विकास मंत्री, माननीय मनिंदर सिद्धू यांनी ११ ते १४ नोव्हेंबर २०२५ दरम्यान भारताला अधिकृत भेट दिली.
दोन्ही देशांच्या पंतप्रधानांनी कॅनडातील काननास्कीस येथे G7 बैठकीच्या वेळी दिलेल्या निर्देशानुसार, तसेच १३ ऑक्टोबर २०२५ च्या परराष्ट्रमंत्र्यांच्या संयुक्त निवेदनानुसार ("मजबूत भागीदारीसाठी नवी गती") ही भेट झाली. या निवेदनात द्विपक्षीय आर्थिक वाढीचा आधार म्हणून व्यापाराला ओळखले गेले होते. याच पार्श्वभूमीवर, दोन्ही व्यापार मंत्र्यांनी व्यापार आणि गुंतवणुकीवरील मंत्रीस्तरीय संवादाची (MDTI) ७ वी आवृत्ती आयोजित केली.
मंत्र्यांनी भारत-कॅनडा आर्थिक भागीदारीची ताकद आणि सातत्य पुन्हा एकदा अधोरेखित केले. त्यांनी सातत्यपूर्ण संवाद, परस्पर आदर आणि दूरदृष्टीच्या उपक्रमांद्वारे द्विपक्षीय सहकार्य अधिक दृढ करण्याची वचनबद्धताही व्यक्त केली.
मंत्र्यांनी वस्तू आणि सेवांमधील द्विपक्षीय व्यापारातील मजबूत वाढीची नोंद घेतली. हा व्यापार २०२४ मध्ये २३.६६ अब्ज अमेरिकन डॉलर्सपर्यंत पोहोचला. यात मालवाहतूक व्यापाराचे मूल्य सुमारे ८.९८ अब्ज अमेरिकन डॉलर होते. ही मागील वर्षाच्या तुलनेत १०% ची भरीव वाढ आहे.
मंत्र्यांनी भारत-कॅनडा आर्थिक भागीदारीची ताकद आणि लवचिकता पुन्हा अधोरेखित केली. व्यापार आणि गुंतवणुकीच्या नवीन संधी शोधण्यासाठी खाजगी क्षेत्रासोबत सतत संपर्कात राहण्याच्या महत्त्वावर त्यांनी भर दिला.
त्यांनी दोन्ही बाजूंच्या गुंतवणुकीच्या प्रवाहाच्या स्थिर विस्ताराचे स्वागत केले. यात भारतातील कॅनडाची उल्लेखनीय संस्थात्मक गुंतवणूक आणि कॅनडात भारतीय कंपन्यांची वाढती उपस्थिती यांचा समावेश आहे. या गुंतवणुकीमुळे दोन्ही अर्थव्यवस्थांमध्ये हजारो नोकऱ्यांना आधार मिळाला आहे.
मंत्र्यांनी एक मुक्त, पारदर्शक आणि अंदाजे गुंतवणूक वातावरण राखण्यासाठी वचनबद्धता व्यक्त केली. तसेच प्राधान्याच्या आणि उदयोन्मुख क्षेत्रांमध्ये अधिक सखोल सहकार्याचे मार्ग शोधण्याचे मान्य केले.
मंत्र्यांनी भारत आणि कॅनडामधील धोरणात्मक क्षेत्रांमधील मजबूत परस्परपूरकतेचीही नोंद घेतली. ही क्षेत्रे शाश्वत वाढ आणि नवनिर्मितीला चालना देत आहेत आणि व्यापारासाठी नवीन संधी देत आहेत. या क्षेत्रांना दोन्ही बाजूंच्या संबंधित हितसंबंधीयांकडून स्वतंत्र डोमेन-स्तरीय सहभागाची आवश्यकता असेल, हे ओळखून, मंत्र्यांनी:
ऊर्जेच्या संक्रमणासाठी (energy transition) आणि नवीन युगाच्या औद्योगिक विस्तारासाठी आवश्यक असलेल्या 'क्रिटिकल मिनरल्स'मधील (Critical Minerals) दीर्घकालीन पुरवठा साखळी भागीदारीला आणि स्वच्छ ऊर्जा सहकार्याला प्रोत्साहन देण्याचे मान्य केले.
एरोस्पेस आणि 'ड्युअल-यूझ' (Dual-use) क्षमता भागीदारीमधील गुंतवणूक आणि व्यापाराच्या संधी ओळखण्याचे आणि त्या वाढवण्याचे मान्य केले. यासाठी कॅनडाची भारतातील प्रस्थापित उपस्थिती आणि भारताच्या हवाई वाहतूक क्षेत्राची वाढ यांचा फायदा घेतला जाईल.
पुरवठा साखळीच्या लवचिकतेचे (Supply Chain Resilience) महत्त्व ओळखून, मंत्र्यांनी जागतिक घडामोडींवर मतांची देवाणघेवाण केली. त्यांनी अलीकडील व्यत्ययांमधून मिळालेल्या धड्यांवरही चिंतन केले. त्यांनी कृषीसह महत्त्वाच्या क्षेत्रांमध्ये लवचिकता मजबूत करण्याच्या गरजेवर भर दिला. तसेच, दीर्घकालीन आर्थिक स्थिरतेसाठी वैविध्यपूर्ण आणि विश्वासार्ह पुरवठा साखळी आवश्यक असल्याचे अधोरेखित केले.
मंत्र्यांनी द्विपक्षीय आर्थिक सहभाग मजबूत करण्यात झालेल्या प्रगतीबद्दल समाधान व्यक्त केले. त्यांनी जागतिक घडामोडी आणि बदलत्या पुरवठा साखळी व व्यापाराच्या गतिशीलतेनुसार आर्थिक भागीदारीला उंच नेण्याची सामायिक वचनबद्धता पुन्हा व्यक्त केली.
त्यांनी द्विपक्षीय संवादात गती राखण्याच्या आणि लोकांमधील संबंधांना (people-to-people ties) पाठिंबा देण्याच्या महत्त्वावर भर दिला. हे संबंध भागीदारीसाठी एक मजबूत पाया प्रदान करतात.
मंत्र्यांनी पुढील वर्षाच्या सुरुवातीला कॅनडा आणि भारतातील व्यापार व गुंतवणूक समुदायासोबत सातत्यपूर्ण मंत्रीस्तरीय बैठका घेण्याचे मान्य केले.
त्यांनी पुढील पावलांचा विचार करताना जवळच्या संपर्कात राहण्याचे मान्य केले आणि नवी दिल्लीत झालेल्या रचनात्मक व दूरदृष्टीच्या चर्चांची दखल घेत समारोप केला.
