मंदिराणी मिश्रा

रायपूर शहराच्या आरोग्यसेवेत एक असे नाव आहे, ज्यांनी आपल्या समर्पण, प्रामाणिकपणा आणि सेवावृत्तीने केवळ वैद्यकीय क्षेत्रातच नव्हे, तर समाजातही विश्वासाचे प्रतीक म्हणून ओळख निर्माण केली आहे. डॉ. अब्बास नक्वी हे त्या दुर्मिळ डॉक्टरांपैकी आहेत, ज्यांच्यासाठी डॉक्टर असणे हा केवळ एक पेशा नाही, तर समाजसेवेचे एक माध्यम आहे.

रुग्णांमध्ये त्यांची ओळख केवळ एक अनुभवी चिकित्सक म्हणून नाही, तर एका संवेदनशील माणूस म्हणूनही आहे. रायपूरमध्येच जन्मलेल्या आणि वाढलेल्या डॉ. नक्वी यांनी लहानपणापासूनच वैद्यकीय विज्ञानाकडे आवड दाखवली. वैद्यकीय शिक्षण पूर्ण करून आणि विशेषज्ञता मिळवल्यानंतर, त्यांनी मोठ्या शहरांमध्ये जाण्याऐवजी आपल्याच शहरात आणि समाजासाठी काम करणे हेच खरे योगदान मानले.

आईच्या इच्छेसाठी परतले मायदेशी

१९९५ मध्ये मुंबईच्या प्रतिष्ठित जसलोक रुग्णालयात काम केल्यानंतर डॉ. नक्वी यांनी आपल्या वैद्यकीय कारकिर्दीला सुरुवात केली. त्यांना आखाती आणि पाश्चात्य देशांमध्ये मोठ्या संधी उपलब्ध असूनही, त्यांनी आपल्या आईच्या इच्छेचा मान राखून आणि आपल्या मातीशी जोडलेले राहण्याच्या संकल्पामुळे रायपूरला परतण्याचा निर्णय घेतला.

एका छोट्या क्लिनिकमधून सुरुवात करून, त्यांनी १९९८ मध्ये 'आस्था नर्सिंग होम'ची स्थापना केली. अत्यंत माफक दरात आणि रुग्ण-केंद्रित सेवांमुळे, हे नर्सिंग होम बऱ्याच काळासाठी लोकांची पहिली पसंती बनले आणि आजही जुने लोक ते आठवतात.

२००४ मध्ये, डॉ. नक्वी यांनी रामकृष्ण हॉस्पिटलची पायाभरणी केली, जे आज छत्तीसगडमधील एक प्रमुख मल्टी-स्पेशालिटी रुग्णालय बनले आहे. सध्या ते येथे औषधशास्त्र विभागाचे संचालक आणि सल्लागार म्हणून कार्यरत आहेत.

मानवतेचा स्पर्श असलेली सेवा

डॉ. नक्वी दररोज हजारो रुग्णांवर उपचार करतात. आधुनिक तंत्रज्ञान आणि मानवी संवेदना यांचा समतोल ही त्यांची ओळख आहे. उपचारादरम्यान ते रुग्ण आणि त्यांच्या कुटुंबाला धीर आणि आत्मविश्वास देतात. "आजार केवळ शरीराचा नसतो, तो मनाचा आणि समाजाचाही असतो. जर डॉक्टर खऱ्या मनाने रुग्णाची मदत करत असेल, तर अर्धी लढाई तिथेच जिंकली जाते," असे ते मानतात.

त्यांच्या क्लिनिकमधून बाहेर पडणारा प्रत्येक रुग्ण केवळ औषधच नाही, तर आशा आणि विश्वासही घेऊन जातो. रुग्णांशी बोलताना ते कुटुंबातील सदस्याप्रमाणे वागतात आणि त्यांच्या एका स्मिताने रुग्णांचे अर्धे दुःख दूर होते, असे रुग्ण सांगतात. त्यांनी गरीब आणि गरजू रुग्णांसाठी आपल्या रुग्णालयाचे दरवाजे नेहमीच उघडे ठेवले आहेत. अनेकदा ते आर्थिकदृष्ट्या दुर्बळ रुग्णांवर अत्यंत कमी खर्चात किंवा विनामूल्य उपचार करतात.

वैद्यकीय सेवेव्यतिरिक्त, डॉ. नक्वी अनेक सामाजिक उपक्रमांमध्येही सक्रियपणे सहभागी होतात. आरोग्य शिबिरे, रक्तदान कार्यक्रम आणि जनजागृती मोहिमांमध्ये त्यांचा नेहमीच सहभाग असतो. कोरोना महामारीच्या काळात, त्यांनी दिवस-रात्र रुग्णांची सेवा करून अनेकांना जीवनदान दिले, ज्यासाठी त्यांचे सर्वत्र कौतुक झाले.

नेतृत्व आणि भविष्यातील आव्हाने

नेतृत्व क्षमता त्यांच्यात वैद्यकीय महाविद्यालयाच्या दिवसांपासूनच होती. ते रायपूर मेडिकल कॉलेजमध्ये सचिव आणि अध्यक्ष या पदांवर होते आणि पुढे 'ज्युनियर डॉक्टर असोसिएशन'चे अध्यक्षही बनले. आज त्यांच्यासमोरील सर्वात मोठे आव्हान म्हणजे उपचारांचा वाढता खर्च. प्रत्येक वर्गातील व्यक्तीला, त्याची आर्थिक स्थिती कशीही असली तरी, उत्तम आणि परवडणाऱ्या वैद्यकीय सेवा मिळाव्यात, यासाठी ते सतत प्रयत्नशील असतात.

आपल्या अनेक दशकांच्या अविरत समर्पणातून, डॉ. अब्बास नक्वी यांनी केवळ रायपूरमधील आरोग्यसेवेलाच पुढे नेले नाही, तर व्यावसायिक नैपुण्यासोबत माणुसकी, करुणा आणि सामाजिक जबाबदारी यांचा संगम साधून एक नवा आदर्श निर्माण केला आहे.