देअर अल-बलाह (गाझा पट्टी)

गाझामध्ये बिघडत चाललेल्या मानवी परिस्थितीवर चर्चा करण्यासाठी अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांचे विशेष दूत स्टीव्ह विटकॉफ हे गुरुवारी इस्रायलमध्ये दाखल झाले आहेत. अन्न आणि इतर मदतीची वाट पाहत असलेल्या पॅलेस्टाईन लोकांच्या मृत्यूचा आकडा वाढत असताना ही घटना घडली आहे. व्हाईट हाऊसने सांगितले आहे की, विटकॉफ आणि अमेरिकेचे राजदूत माइक हकाबी शुक्रवारी (१ ऑगस्ट) गाझामधील अन्न वितरणाची पाहणी करतील.

गाझा आरोग्य मंत्रालयाने गुरुवारी सांगितले की, गेल्या २४ तासांत अन्न आणि इतर मदत मिळवण्याचा प्रयत्न करत असताना किमान ९१ पॅलेस्टाईन लोक मारले गेले असून, ६०० हून अधिक जखमी झाले आहेत. यामध्ये बुधवारी (३० जुलै) उत्तर गाझामधील झिकीम क्रॉसिंगजवळ अन्न मिळवण्याची वाट पाहत असताना मारले गेलेल्या ५४ लोकांचा समावेश आहे, असे मंत्रालयाने नमूद केले. उत्तर गाझामधील दुर्गम आणि अपुऱ्या सोयी असलेल्या रुग्णालयांमध्ये अनेक मृत आणि जखमींना आणले गेले असल्याने मृतांचा आकडा आणखी वाढण्याची शक्यता आहे.

इस्रायल आणि स्थानिक अधिकाऱ्यांची भूमिका

इस्रायली लष्कराने सांगितले की, पॅलेस्टाईन लोकांनी मदत ट्रकांना वेढा घातला होता आणि गर्दीला दूर करण्यासाठी त्यांनी धोक्याचा इशारा म्हणून गोळीबार केला. इस्रायली गोळीबारामुळे झालेल्या कोणत्याही दुखापतींची त्यांना माहिती नसल्याचे लष्कराने म्हटले आहे. लष्करी नियमांनुसार आपली ओळख न सांगण्याच्या अटीवर बोललेल्या एका सुरक्षा अधिकाऱ्याने सांगितले की, गोळीबार गर्दीतूनच झाला होता आणि मदत मिळवण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या पॅलेस्टाईन लोकांमधील वादामुळे तो झाला.

या वाढत्या मानवी संकटाच्या पार्श्वभूमीवर, इस्रायलच्या लष्कराने शनिवारपासून (२६ जुलै) गाझामध्ये हवाई मार्गाने मदत पाठवण्यास सुरुवात करण्याची घोषणा केली आहे. तसेच, संयुक्त राष्ट्रांच्या ताफ्यासाठी मानवीय कॉरिडॉर (सुरक्षित मार्ग) तयार केले जातील असेही इस्रायलने म्हटले आहे.

लष्कराच्या निवेदनात म्हटले आहे की, हमासविरुद्धच्या त्यांच्या लढाऊ कारवाया थांबलेल्या नाहीत. त्यांनी असाही दावा केला आहे की, या प्रदेशात उपासमार नाही, जिथे २० लाखांहून अधिक लोकसंख्या विस्थापित झाली आहे आणि बहुतेक लोक मदतीवर अवलंबून आहेत.

जागतिक स्तरावरील चिंता

इस्रायली निर्बंधांमुळे मदतीचे वितरण प्रभावीपणे होत नसल्याबद्दल तज्ञांनी अनेक महिन्यांपासून दुष्काळ आणि उपासमारीचा इशारा दिला होता. अन्न वितरण केंद्रांवर पोहोचण्याचा प्रयत्न करत असताना शेकडो पॅलेस्टाईन लोक मारले गेल्यामुळे, इस्रायलवर आंतरराष्ट्रीय स्तरावर, विशेषतः त्याच्या जवळच्या मित्र राष्ट्रांकडूनही, टीका वाढली आहे.

अमेरिकेच्या विशेष दूत आणि राजदूताची ही गाझा भेट मानवी संकट कमी करण्याच्या प्रयत्नांचा एक भाग मानली जात आहे.