नेपाळमध्ये 'जनरेशन Z' (Gen Z) च्या तरुणांनी केलेल्या तीव्र आंदोलनानंतर, ज्यात १९ लोकांचा मृत्यू झाला, नेपाळ सरकारने अखेर सोशल मीडियावरील बंदी उठवली आहे. पंतप्रधान के.पी. शर्मा ओली यांनी या आंदोलनांमागे 'अस्पष्टता' असल्याचे कारण दिले असून, परिस्थिती आता नियंत्रणात येत असल्याचे संकेत दिले आहेत.
काय आहे 'जनरेशन Z' आंदोलन?
नेपाळमधील तरुण पिढीने देशातील भ्रष्टाचार, बेरोजगारी आणि सरकारच्या धोरणांविरोधात हे आंदोलन सुरू केले होते. काठमांडूसह अनेक मोठ्या शहरांमध्ये तरुण रस्त्यावर उतरून निदर्शने करत होते, ज्यामुळे अनेक ठिकाणी तणावपूर्ण परिस्थिती निर्माण झाली होती आणि हिंसाचारात १९ जणांना आपले प्राण गमवावे लागले होते. परिस्थिती नियंत्रणात आणण्यासाठी सरकारने सोशल मीडियावर बंदी घातली होती.
पंतप्रधानांचे स्पष्टीकरण आणि भारताचा सल्ला
आता बंदी उठवल्यानंतर, पंतप्रधान के.पी. शर्मा ओली यांनी म्हटले आहे की, "काही कायद्यांमधील अस्पष्टतेमुळे तरुणांमध्ये गैरसमज पसरला आणि हे आंदोलन पेटले." त्यांनी या दुर्घटनेबद्दल दुःख व्यक्त केले आहे.
या आंदोलनाच्या पार्श्वभूमीवर, भारत सरकारने नेपाळमध्ये राहणाऱ्या किंवा प्रवास करणाऱ्या आपल्या नागरिकांसाठी यापूर्वीच एक महत्त्वपूर्ण सूचना (advisory) जारी केली होती. नागरिकांनी सावधगिरी बाळगावी, मोठ्या सभा आणि आंदोलनांपासून दूर राहावे आणि स्थानिक प्रशासनाच्या निर्देशांचे पालन करावे, असे आवाहन भारताने केले होते, जे अजूनही लागू आहे.
काठमांडू येथील भारतीय दूतावास परिस्थितीवर बारकाईने लक्ष ठेवून असून, कोणत्याही आपत्कालीन परिस्थितीत मदतीसाठी हेल्पलाइन क्रमांकही जारी केले आहेत.