इस्रायलच्या लष्कराने बुधवारी (२९ ऑक्टोबर) घोषित केले की, गाझामधील युद्धविराम "पुन्हा रुळावर" आला आहे. मात्र, ही घोषणा त्यांनी मंगळवारी रात्री पॅलेस्टिनी प्रदेशात केलेल्या भीषण हवाई हल्ल्यांनंतर केली, ज्यात स्थानिक आरोग्य अधिकाऱ्यांच्या मते १०४ लोकांचा मृत्यू झाला. मृतांमध्ये ६६ महिला आणि मुलांचा समावेश आहे.
१० ऑक्टोबर रोजी युद्धविराम सुरू झाल्यापासूनचा हा सर्वात प्राणघातक हल्ला होता, ज्याने या नाजूक शांतता करारासमोर सर्वात गंभीर आव्हान उभे केले आहे.
या बॉम्बहल्ल्यांनी हे दाखवून दिले की, हमासने कराराचा भंग केल्यास इस्रायल कठोर हल्ला करण्यास तयार आहे. दुसरीकडे, हमासने आपण जबाबदार असल्याचा इन्कार केला आहे आणि उल्लंघनासाठी इस्रायललाच दोषी ठरवले आहे.
युद्धविराम पुनर्संचयित केल्याची घोषणा केल्यानंतरही, इस्रायली लष्कराने सांगितले की, त्यांनी उत्तर गाझामध्ये आणखी एक हवाई हल्ला केला. "नजीकच्या हल्ल्यासाठी" शस्त्रे साठवल्या जाणाऱ्या ठिकाणाला लक्ष्य केल्याचा दावा त्यांनी केला. गाझा शहरातील अल-शिफा रुग्णालयाने सांगितले की, या हल्ल्यातून दोन मृतदेह त्यांच्याकडे आले.
या ताज्या हिंसाचारामुळे, युद्धविराम टिकवून ठेवण्यासाठी सुरू असलेल्या अमेरिकेच्या दबावावर नवीन ताण आला आहे. अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी इस्रायलच्या हल्ल्यांचे समर्थन केले, पण त्याच वेळी असाही विश्वास व्यक्त केला की, या तणावामुळे युद्धविराम मोडणार नाही.
इस्रायलने म्हटले आहे की, त्यांचे रात्रीचे हल्ले हे गाझाच्या दक्षिणेकडील शहर रफाह येथे एका इस्रायली सैनिकाला गोळ्या घालून ठार केल्याचा बदला म्हणून होते. पंतप्रधान बेंजामिन नेतन्याहू यांनी असाही आरोप केला की, हमासने ओलिसांच्या मृतदेहांचे हस्तांतर करण्यासंबंधीच्या करारातील तरतुदींचा भंग केला.
हमासने मात्र या गोळीबारात आपला सहभाग असल्याचा इन्कार केला आणि उलट इस्रायलवरच "युद्धविराम कराराचे उघड उल्लंघन" केल्याचा आरोप केला. त्यांनी असेही म्हटले की, या हल्ल्यांमुळे ते आणखी एका ओलिसाचा मृतदेह इस्रायलला देण्यास विलंब करतील.
बुधवारी पहाटे गाझाभर झालेल्या हल्ल्यांनी विस्थापित कुटुंबांच्या तंबू छावण्या आणि इमारती उद्ध्वस्त केल्या. रुग्णालयांचे प्रवेशद्वार मृतदेह घेऊन येणाऱ्या रुग्णवाहिका आणि छोट्या ट्रकांनी भरून गेले होते. देर अल-बलाहमध्ये, मृतदेह स्ट्रेचरवरून किंवा गाद्यांवरून आणले जात होते. एक व्यक्ती एका लहान मुलाचा मृतदेह हातात घेऊन रुग्णालयात शिरताना दिसली.
"ते झोपेत असताना त्यांनी मुलांना जाळले," अशी किंकाळी हानीन मतेर यांनी खान युनिसमधील नासेर रुग्णालयात मारली. त्यांच्या बहीण आणि भाच्यांचा एका हल्ल्यात मृत्यू झाला होता. पॅलेस्टिनी आरोग्य मंत्रालयाने सांगितले की, रात्रीच्या हल्ल्यात किमान १०४ लोक ठार झाले, ज्यात २० महिला आणि ४६ मुलांचा समावेश आहे, आणि २५३ लोक जखमी झाले, त्यापैकी बहुतेक महिला आणि मुले आहेत.
इस्रायली लष्कराने एका निवेदनात म्हटले आहे की, त्यांनी हमासच्या अनेक लक्ष्यांवर हल्ला केला, ज्यात व्यक्ती, निरीक्षण चौक्या, शस्त्रसाठे आणि बोगद्यांचा समावेश आहे. त्यांनी हमासच्या २१ वरिष्ठ कमांडरना ठार केल्याचा दावा केला. यात ७ ऑक्टोबर २०२३ च्या हल्ल्यात सहभागी असलेल्या 'नुखबा' कंपनीचा कमांडर हातेम माहेर मौसा कुद्रा याचाही समावेश आहे.
इस्रायलच्या परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते ओरेन मारमोरस्टीन यांनी सांगितले की, हमासनेच युद्धविरामाचे उल्लंघन केले आहे आणि नागरिकांचा वापर "मानवी ढाल" म्हणून केल्यामुळे मृतांचा आकडा वाढला.
मारमोरस्टीन यांनी सांगितले की, या हल्ल्यांबद्दल वॉशिंग्टनला माहिती देण्यात आली होती आणि ते अमेरिकेशी पूर्ण समन्वयाने केले गेले.
आशिया दौऱ्यावर असलेल्या अध्यक्ष ट्रम्प यांनी या हल्ल्यांचे समर्थन केले. ते म्हणाले की, हमासने अमेरिकन नागरिकत्व असलेल्या इस्रायली सैनिकाला ठार केल्यानंतर, हल्ला करण्याचा इस्रायलला पूर्ण अधिकार होता. ट्रम्प म्हणाले की, जेव्हा इस्रायली सैन्यावर हल्ला होतो, तेव्हा त्यांनी "प्रत्युत्तर दिलेच पाहिजे" (hit back). पण त्यांना विश्वास आहे की युद्धविराम टिकेल, कारण "हमास हा मध्य-पूर्व शांततेचा एक खूप छोटा भाग आहे. आणि त्यांना वागावेच लागेल."
"जर ते वागले नाहीत, तर त्यांना 'संपवून टाकण्यात' (terminated) येईल," असा इशाराही ट्रम्प यांनी दिला.
कतार, अमेरिका आणि इजिप्तने या करारासाठी मध्यस्थी केली होती. कतारचे पंतप्रधान शेख मोहम्मद बिन अब्दुलरहमान अल थानी यांनी न्यूयॉर्कमध्ये सांगितले की, "पॅलेस्टिनी पक्षाकडून" युद्धविरामाचे उल्लंघन झाले आहे, परंतु जबाबदार बंदूकधारी हमासशी संबंधित होते की नाही हे अस्पष्ट आहे.
"ही लढाई आमच्यासाठी खूप निराशाजनक आणि frustratin करणारी आहे," असे ते म्हणाले. "आम्ही दोन्ही पक्षांशी युद्धविराम टिकून राहावा यासाठी सखोल चर्चा करत आहोत."
या करारानुसार, हमासने गाझामधील सर्व ओलिसांचे मृतदेह लवकरात लवकर परत करणे आवश्यक आहे. हमासने म्हटले आहे की, गाझामधील प्रचंड विध्वंसामुळे मृतदेह शोधण्यात अडचण येत आहे, तर इस्रायलने त्यांच्यावर मुद्दाम उशीर केल्याचा आरोप केला आहे.
