नवी दिल्ली / पुणे

डॅनिश फार्मा क्षेत्रातील दिग्गज कंपनी 'नोवो नॉर्डिस्क' ने भारतात 'ओझेम्पिक' (Ozempic) हे इंजेक्शन लाँच करण्याची घोषणा केली आहे. हे इंजेक्शन 'सेमाग्लूटाइड' (Semaglutide) चा एक प्रकार असून ते टाईप-२ मधुमेहाच्या  नियंत्रणासाठी वापरले जाते. विशेष म्हणजे हे इंजेक्शन आठवड्यातून एकदाच घ्यावे लागते.

कंपनीने दिलेल्या माहितीनुसार, याच्या ०.२५ मिग्रॅ (mg) या सुरुवातीच्या डोसची किंमत २,२०० रुपये प्रति आठवडा इतकी ठेवण्यात आली आहे. नोवो नॉर्डिस्कचे एमडी विक्रांत श्रोत्रिय यांनी शुक्रवारी ही घोषणा केली. 

नेमके काय आहे ओझेम्पिक?

ओझेम्पिक हे आठवड्यातून एकदा घेतले जाणारे 'जीएलपी-१ आरए' (GLP-1 RA) औषध आहे. हे टाईप-२ मधुमेह असलेल्या प्रौढांसाठी आहार आणि व्यायामासोबत पूरक उपचार म्हणून सुचवले जाते.

• कार्यपद्धती: जेव्हा रक्तातील साखरेचे प्रमाण वाढते, तेव्हा हे औषध स्वादुपिंडाला (Pancreas) अधिक इन्सुलिन तयार करण्यासाठी उत्तेजित करते. तसेच यकृताला रक्तामध्ये जास्त साखर सोडण्यापासून रोखते.

• भूक नियंत्रण: हे औषध मेंदूतील भूक नियंत्रित करणाऱ्या भागांवर परिणाम करून भूक आणि अन्नाचे सेवन कमी करते.

• फायदे: डॉक्टरांच्या मते, हे औषध मधुमेही रुग्णांचे वजन कमी करण्यास मदत करते आणि मधुमेहामुळे होणारे हृदय व किडनीचे आजार टाळण्यास मदत करते.

भारतात किंमत किती असेल?

• ०.२५ मिग्रॅ (सर्वात कमी डोस): २,२०० रुपये प्रति आठवडा (महिन्याचा खर्च ८,८०० रुपये).

• ०.५ मिग्रॅ: १०,१७० रुपये प्रति महिना.

• १ मिग्रॅ (सर्वात जास्त डोस): ११,१७५ रुपये प्रति महिना.

तुलनेसाठी, 'वेगोवी' (Wegovy) च्या ०.२५ मिग्रॅ डोसची किंमत २,७१२ रुपये प्रति आठवडा आहे. तर 'माउंजारो' (Mounjaro) च्या २.५ मिग्रॅ डोससाठी महिन्याचा खर्च १३,५०० रुपये आहे.

औषधाची परिणामकारकता

हे सर्वाधिक लिहून दिले जाणारे GLP-1 औषध असल्याचे पॅनेलिस्टनी सांगितले. "रक्तातील साखर प्रभावीपणे कमी करण्यासोबतच, ओझेम्पिक मधुमेही रुग्णांचे वजन कमी करण्यासाठी देखील क्लिनिकली सिद्ध झाले आहे," असे डॉ. उन्नीकृष्णन म्हणाले. याशिवाय ते हृदय आणि किडनीच्या संरक्षणासाठीही फायदेशीर आहे.

सावधगिरी का बाळगावी?

भारतीयांमध्ये हे औषध देताना विशेष काळजी घेणे गरजेचे आहे, कारण भारतीयांची शरीरयष्टी थिन-फॅट प्रकारची असते. म्हणजे बाहेरून सडपातळ दिसले तरी स्नायू, यकृत आणि हृदयाभोवती चरबी असते.

म्हणूनच हे औषध केवळ वैद्यकीय देखरेखीखालीच घेतले पाहिजे. पूर्वी तोंडावाटे घ्यायच्या गोळ्यांना पसंती दिली जायची, पण आता रक्तातील साखर आणि वजन नियंत्रणासाठी अशा इंजेक्शन्सचा स्वीकार वाढत आहे. मात्र, मायक्रोडोजिंग (कमी डोस घेणे) करण्याची शिफारस केली जात नाही, डॉक्टरांनी सांगितल्याप्रमाणेच डोस घ्यावेत. 

भविष्यातील आशा

भविष्यात या औषधांची जेनेरिक आवृत्ती बाजारात आल्यावर किंमती कमी होतील आणि सामान्य लोकांना ते परवडेल. मधुमेह आणि लठ्ठपणाची समस्या खूप मोठी आहे, त्यामुळे लोकांसाठी जास्त पर्याय उपलब्ध असणे नेहमीच चांगले असते.