आदित्य L1 यानाची मोठी कामगिरी!

Story by आवाज़ मराठी | Published by [email protected] • 1 Years ago

प्रातिनिधिक फोटो

सूर्याच्या अभ्यासासाठी अवकाशात झेपावलेल्या आदित्य L1 वर या भारतीय अंतरळयानानं सूर्याची अत्यंत जवळून पहिल्यांदाच छायाचित्रे टिपली आहेत. हे या मोहिमेतील मोठं यश मानलं जात आहे. दि सोलार अल्ट्राव्हायोलेट इमेजिंग टेलिस्कोपद्वारे (SUIT) ही छायाचित्रे टिपण्यात आली आहेत. ही उल्लेखनीय कामगिरी सौर निरीक्षण आणि संशोधनातील एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.

Aditya-L1 Mission:
The SUIT payload captures full-disk images of the Sun in near ultraviolet wavelengths

The images include the first-ever full-disk representations of the Sun in wavelengths ranging from 200 to 400 nm.

They provide pioneering insights into the intricate details… pic.twitter.com/YBAYJ3YkUy
— ISRO (@isro) December 8, 2023

SUIT ची महत्वाची कामगिरी

200 ते 400 नॅनोमीटरच्या वेव्हलेन्थ रेंजमध्ये सूर्याच्या अनेक प्रतिमा घेण्यात आल्या आहेत. यामध्ये सूर्याचा दृश्यमान 'पृष्ठभाग' आणि त्याच्या अगदी वरचा पारदर्शक थर दिसतो आहे. तसेच सूर्यावरील ठिपके, फ्लेअर्स आणि प्रॉमिनन्स यांसह विविध सौर घटना समजून घेण्यासाठी हे स्तर महत्त्वपूर्ण आहेत.

ज्याचा अवकाशातील हवामान आणि पृथ्वीच्या हवामानावर गंभीर परिणाम होऊ शकतो. SUITला 20 नोव्हेंबर 2023 रोजी कमांड देण्यात आली त्यानंतर यशस्वी प्री-कमिशनिंग टप्प्यानंतर 6 डिसेंबर 2023 रोजी तिनं पहिल्यांदा प्रतिमा कॅप्चर केल्या.

अकरा फिल्टर्स वापरले

सूर्याच्या वातावरणाचे तपशीलवार निरीक्षण मिळवण्यासाठी दुर्बिणी अकरा भिन्न फिल्टर्स वापरण्यात आले. सूर्याचे ठिपके, प्लेज प्रदेश आणि सूर्याची शांत बाजू यासारखी वैशिष्ट्ये यामध्ये दिसतात. हे फिल्टर्स शास्त्रज्ञांना चुंबकीय सौर वातावरणाच्या डायनॅमिक कपलिंगचा आणि पृथ्वीच्या हवामानावर सौर किरणोत्सर्गाच्या प्रभावांचा अभ्यास करण्याची परवानगी देतात.

मोहिमेशी पुणे शहराचा खास संबंध

पुण्याच्या इंटर-युनिव्हर्सिटी सेंटर फॉर अॅस्ट्रॉनॉमी अँड अॅस्ट्रोफिजिक्स (IUCAA) मधील 50 शास्त्रज्ञ, संशोधक आणि विद्यार्थ्यांच्या टीमने विकसित केलेले, SUIT हे Aditya-L1 वरील सात पेलोड्सपैकी एक आहे. मिशनचे उद्दिष्ट फोटोस्फियरपासून क्रोमोस्फियरपर्यंत आणि त्यापलीकडे ऊर्जेचा प्रसार, डायनॅमिक सौर घटनांमागील ट्रिगर्स आणि उद्रेक होण्याच्या प्रारंभिक गतीशास्त्राविषयी मुख्य प्रश्न सोडवणं हा आहे.

तत्वेच्या कर्करोगासंबंधी संशोधनासाठी महत्वाचं

सौर वातावरणाच्या वेगवेगळ्या उंचीवरील प्रतिमा कॅप्चर करून, SUIT सूर्य-हवामान संबंध आणि त्वचेच्या कर्करोगाच्या जोखमींवर अतिनील किरणोत्सर्गाचा संभाव्य प्रभाव समजून घेण्यात देखील योगदान देईल.

Aditya-L1 ने Lagrange Point 1 चा प्रवास सुरू ठेवल्यानं, वैज्ञानिकांचा गट भारताच्या पहिल्या सौर प्रोबच्या पहिल्या प्रतिमांची आतुरतेनं वाट पाहत होता. इस्रोनं म्हटलं आहे की, SUIT निरीक्षणांमुळं शास्त्रज्ञांना चुंबकीय सौर वातावरणाच्या गतिशील जोडणीचा अभ्यास करण्यात मदत होईल आणि पृथ्वीच्या हवामानावर सौर किरणोत्सर्गाच्या प्रभावांवर कडक निर्बंध घालण्यात मदत होईल.