G7 शिखर परिषद : भारत-कॅनडा पंतप्रधानांची होणार भेट

Story by आवाज़ मराठी | Published by Bhakti Chalak • 1 d ago

प्रातिनिधिक फोटो

भारत आणि कॅनडाला जीवंत लोकशाही असे संबोधत परराष्ट्र मंत्रालयाने गुरुवारी सांगितले की, G7 शिखर परिषदेच्या पार्श्वभूमीवर दोन्ही देशांच्या पंतप्रधानांची भेट होणार आहे. ही भेट द्विपक्षीय संबंध सुधारण्यासाठी आणि नव्या मार्गांचा शोध घेण्यासाठी महत्त्वाची ठरेल. परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते रणधीर जयस्वाल यांनी साप्ताहिक पत्रकार परिषदेत ही माहिती दिली.

“आमच्या पंतप्रधानांना गेल्या आठवड्यात कॅनडाच्या पंतप्रधानांचा फोन आला होता. त्यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांना G7 परिषदेसाठी आमंत्रित केले. हे आमंत्रण स्वीकारले गेले आहे,” असे जयस्वाल यांनी सांगितले. या फोनवर दोन्ही नेत्यांनी भारत-कॅनडा संबंध आणि त्यांना पुढे नेण्याबाबत चर्चा केली.

कॅनडा याच महिन्यात G7 परिषदेचे यजमानपद भूषवणार आहे. G7 मध्ये कॅनडा, फ्रान्स, जर्मनी, इटली, जपान, अमेरिका, ब्रिटन आणि युरोपियन युनियन यांचा समावेश आहे. मार्क कार्नी यांनी मार्चमध्ये जस्टिन ट्रुडो यांच्या जागी कॅनडाचे नवे पंतप्रधान म्हणून सूत्रे हाती घेतली.

“कॅनडातील कनानास्किस येथील G7 परिषदेत दोन्ही नेत्यांची भेट होईल. ही भेट द्विपक्षीय आणि जागतिक मुद्द्यांवर मते मांडण्याची आणि परस्पर आदर, समान हितसंबंध आणि संवेदनशीलतेवर आधारित संबंध सुधारण्याची संधी देईल,” असे जयस्वाल यांनी पुढे सांगितले. भारत-कॅनडा संबंधांच्या भविष्याबाबत विचारले असता जयस्वाल म्हणाले, “आम्ही संबंध सुधारण्याचे मार्ग शोधत आहोत. पुढे कसे जायचे, हे पाहू.”

या महिन्याच्या सुरुवातीला कॅनडाच्या पंतप्रधानांनी मोदींना फोन केला होता. या संभाषणात मोदींनी कार्नी यांचे निवडणूक विजयाबद्दल अभिनंदन केले आणि G7 परिषदेच्या आमंत्रणाबद्दल आभार मानले. “दोन्ही नेत्यांनी भारत-कॅनडा यांच्यातील घनिष्ठ लोकसंबंधांचा उल्लेख केला. परस्पर आदर आणि समान हितसंबंधांवर आधारित नव्या जोमाने एकत्र काम करण्याची बांधिलकी व्यक्त केली,” असे परराष्ट्र मंत्रालयाने फोननंतरच्या निवेदनात सांगितले.

सप्टेंबर २०२३ मध्ये जस्टिन ट्रुडो यांनी खलिस्तानवादी हर्दीप सिंग निज्जरच्या हत्येत भारतीय एजंट्सचा संभाव्य सहभाग असल्याचा आरोप केला होता. यामुळे भारत-कॅनडा संबंध तणावग्रस्त झाले. भारताने हे आरोप हास्यास्पद म्हणून फेटाळले. गेल्या वर्षाच्या उत्तरार्धात कॅनडाने भारतीय उच्चायुक्त संजय वर्मा यांच्यासह अनेक राजनैतिक अधिकाऱ्यांना निज्जरच्या हत्येशी जोडले. ऑक्टोबरमध्ये भारताने वर्मा आणि पाच अन्य राजनैतिक अधिकाऱ्यांना माघारी बोलावले. भारताने कॅनडाच्या तितक्याच राजनैतिक अधिकाऱ्यांना दिल्लीतून हकालपट्टी केली.

गेल्या काही महिन्यांत भारत आणि कॅनडाच्या सुरक्षा अधिकाऱ्यांनी संपर्क पुन्हा सुरू केला आहे. दोन्ही देश नवे उच्चायुक्त नियुक्त करण्याच्या शक्यतेचा विचार करत आहेत. ट्रुडो यांच्या सत्तापालटानंतर संबंध सुधारण्याची संधी मानली जात आहे.

पत्रकार परिषदेत कॅनडातील कायदा आणि आंतरराष्ट्रीय गुन्हेगारी टोळ्यांचा मुद्दा नेत्यांच्या भेटीत उपस्थित होईल का, असा प्रश्न जयस्वाल यांना विचारला गेला. “भारत आणि कॅनडाच्या कायदा अंमलबजावणी यंत्रणांमध्ये यापूर्वीपासून परस्पर सुरक्षा चिंतांवर चर्चा होत आहे. हे संवाद पुढेही सुरू राहतील,” असे त्यांनी सांगितले.

कॅनडातील भारतविरोधी कारवायांचा मुद्दा चर्चेत येईल का, असे विचारले असता जयस्वाल म्हणाले, “कॅनडा किंवा इतरत्र भारतविरोधी कारवाया असतील, तर आम्ही आमच्या चिंता स्पष्टपणे मांडल्या आहेत. आमच्या आंतरराष्ट्रीय भागीदारांनी या चिंतांचा विचार करून पावले उचलावीत, अशी अपेक्षा आहे.”

द्विपक्षीय संबंध सुधारण्याची प्रक्रिया परस्पर आदर, समान हितसंबंध आणि एकमेकांच्या चिंतांबद्दल संवेदनशीलतेवर आधारित आहे, असे जयस्वाल यांनी ठासून सांगितले. भारत आणि कॅनडा यांच्यात व्यापक आर्थिक सहकार्य, तंत्रज्ञान क्षेत्रातील भागीदारी आणि दोन्ही बाजूंनी गुंतवणूक करणाऱ्या कंपन्या आहेत. कॅनडात भारतीय विद्यार्थ्यांची मोठी समुदाय आहे. “दोन्ही देशांना एकमेकांच्या सहकार्यातून बरेच काही मिळवता येईल,” असे त्यांनी सांगितले.