आवाज द व्हॉइस ब्यूरो / पुणे

"छुपे युद्ध (Proxy wars) आणि इसिस (ISIS) ही दहशतवादी संघटना भारतापुढील मोठी आव्हाने आहेत," असे राष्ट्रीय तपास यंत्रणेचे (NIA) महासंचालक सदानंद दाते यांनी म्हटले आहे. "नवीन आव्हानांना तोंड देण्यासाठी, राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी जबाबदार असलेल्या संस्थांमधील भ्रष्टाचार संपवणे आवश्यक आहे," असेही त्यांनी अधोरेखित केले.

पुण्यात शनिवारी आयोजित एका कार्यक्रमात 'भारताची अंतर्गत सुरक्षा आणि तिची आव्हाने' या विषयावर व्याख्यान देताना ते बोलत होते.

देशाच्या प्रमुख दहशतवादविरोधी तपास यंत्रणेचे प्रमुख म्हणाले की, नक्षलवाद, खलिस्तानी गट आणि फुटीरतावाद ही अंतर्गत आव्हाने कायम असली तरी, छुपे युद्ध आणि इसिस हे देशासाठी मोठे धोके आहेत.

"पहिले म्हणजे, काही देश छुपे युद्धाच्या माध्यमातून आपल्या प्रगतीत अडथळा आणण्याचा प्रयत्न करत आहेत आणि दुसरे म्हणजे इसिस. जर आपल्याला नवीन आव्हानांना तोंड द्यायचे असेल, तर आपण लोकशाही मजबूत केली पाहिजे. जर आपल्याला आव्हानांना प्रभावीपणे प्रतिसाद द्यायचा असेल, तर राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी जबाबदार असलेल्या संस्थांमधील भ्रष्टाचारही संपला पाहिजे," असे वरिष्ठ आयपीएस अधिकारी म्हणाले.

सदानंद दाते यांनी सांगितले की, भारत दहशतवाद, नक्षलवाद, खलिस्तानी गट, काश्मीरमधील फुटीरतावाद आणि ईशान्येतील बांगलादेश व म्यानमारमधून होणारी घुसखोरी यांसारख्या अनेक अंतर्गत धोक्यांचा सामना करत आहे.2

"आतापर्यंत, आपण यापैकी अनेक समस्यांवर यशस्वीपणे मात केली आहे. आपले संविधान आणि लोकशाही, तसेच स्वतंत्र न्यायपालिका ही आपली सर्वात मोठी उपलब्धी आहे, ज्यामुळे आपण यशस्वी होऊ शकलो आहोत," असे ते म्हणाले.

'फोर्स वन'च्या स्थापनेचा अनुभव

यावेळी दाते यांनी महाराष्ट्राच्या 'फोर्स वन' या विशेष दहशतवादविरोधी पथकाच्या स्थापनेवेळचा आपला अनुभवही सांगितला. "२६/११ च्या हल्ल्यानंतर पोलीस दलात मोठे बदल करण्यात आले. सरकारने महाराष्ट्रात एक कमांडो युनिट तयार करण्याचा निर्णय घेतला आणि माझी 'फोर्स वन'चे आयजी (इन्स्पेक्टर जनरल) म्हणून नियुक्ती झाली. मी दररोज सकाळी ६ वाजता त्यांच्यासोबत शारीरिक प्रशिक्षणासाठी जात असे," असे त्यांनी सांगितले.

"आम्ही 'फोर्स वन'ची मूल्ये थेट आमच्या जवानांकडून समजून घेतली. इथे आम्हाला जाणवले की, कर्तव्य हे जीवनापेक्षाही मोठे आहे. आम्ही एक मूल्याधारित संघटना तयार केली. तुमच्या पदापेक्षा तुमच्या कामाची गुणवत्ता अधिक महत्त्वाची असते. रँकपेक्षा प्रतिभा अधिक महत्त्वाची आहे, असा विश्वास आम्ही रुजवला", असेही दाते यांनी सांगितले.