आवाज द व्हॉइस ब्यूरो / चुराचांदपूर

"विकासासाठी शांतता सर्वोपरि आहे," असे म्हणत पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी शनिवारी संघर्षग्रस्त मणिपूरमध्ये शांततेचे आवाहन केले. मे २०२३ मध्ये कुकी-झो आणि मैतेई समुदायांमध्ये वांशिक संघर्ष सुरू झाल्यापासूनचा हा त्यांचा पहिलाच मणिपूर दौरा आहे. चुराचांदपूर येथे एका जाहीर सभेला संबोधित करताना पंतप्रधान म्हणाले, "मी प्रत्येक गटाला शांतता निवडण्याचे आवाहन करतो. केंद्र सरकार मणिपूरच्या पाठीशी उभे आहे, आणि मी सुद्धा."

गेल्या अनेक दशकांपासून सुरू असलेला संघर्ष संपवण्यासाठी सरकारने संघर्ष करणाऱ्या गटांशी चर्चा सुरू केली असल्याचे त्यांनी सांगितले. गेल्या ११ महिन्यांत ईशान्य भारतातील अनेक दशकांपासूनचे संघर्ष संपले आहेत. या प्रदेशातील लोकांनी संघर्षाऐवजी शांततेची निवड केली आहे, असे ते म्हणाले.

विकासाचा संबंध शांततेशी

पंतप्रधान मोदी यांनी यावर भर दिला की, केंद्र सरकार मणिपूरला पुढे नेण्यासाठी प्रयत्नशील आहे आणि त्यांनी शांततेचा थेट संबंध प्रगतीशी जोडला. "विकासासाठी शांतता सर्वोपरि आहे," असे म्हणत त्यांनी राज्यातील डोंगराळ भागांतील लोकांचे जीवनमान सुधारण्याच्या उद्देशाने ७,३०० कोटी रुपयांच्या प्रकल्पांची पायाभरणी करण्याची घोषणा केली.1

पंतप्रधान म्हणाले की, संघर्षामुळे विस्थापित झालेल्या कुटुंबांसाठी ७,००० हून अधिक नवीन घरे बांधली जात आहेत आणि मणिपूरमधील तीन लाखांहून अधिक कुटुंबे केंद्राच्या 'नल से जल' योजनेचे लाभार्थी बनली आहेत.

"स्वातंत्र्यानंतर अनेक दशके मणिपूरचे डोंगराळ भाग रुग्णालयांपासून वंचित होते," असे नमूद करत, त्यांनी राज्यातील आरोग्य आणि पायाभूत सुविधा मजबूत करण्यासाठी सतत पाठिंबा देण्याचे वचन दिले.

कनेक्टिव्हिटीमधील सुधारणांवरही त्यांनी प्रकाश टाकला. "मणिपूरमधील अनेक गावे आता उत्तम रस्ते पायाभूत सुविधांशी जोडली गेली आहेत," असे ते म्हणाले. इंफाळ लवकरच भारताच्या रेल्वे नेटवर्कशी जोडले जाईल, असेही पंतप्रधान मोदी यांनी सांगितले.

भूतकाळातील अडचणी मान्य करत मोदी म्हणाले, "मणिपूर हे एक सीमावर्ती राज्य आहे. कनेक्टिव्हिटी हे राज्यासाठी एक आव्हान राहिले आहे. चांगल्या रस्त्यांच्या अभावामुळे येथील लोकांना अडचणी येतात आणि मी त्या मान्य करतो. २०१४ पासून, केंद्राने ही समस्या सोडवण्यासाठी काम केले आहे."

या कार्यक्रमाला पोहोचण्याचा आपला अनुभव सांगताना पंतप्रधान म्हणाले, "मुसळधार पावसामुळे माझे हेलिकॉप्टर मणिपूरसाठी उड्डाण करू शकले नाही, त्यामुळे मला येथे पोहोचण्यासाठी रस्त्याने प्रवास करावा लागला." प्रदीर्घ संघर्षातही मणिपुरी लोकांच्या धैर्याला सलाम करत ते म्हणाले, "मी मणिपुरी लोकांच्या जिद्दीला सलाम करतो."

"मणिपूरच्या नावातच 'मणी' आहे; हा 'मणी' ईशान्य भारताची चमक वाढवेल," असा आशावादही पंतप्रधान मोदींनी शेवटी व्यक्त केला.