मागील काही दिवसांपासून महाराष्ट्राच्या काही भागांत सततच्या पावसाने आणि पुराने हाहाकार माजवला आहे. यात किमान सात जणांचा मृत्यू झाला आहे आणि १० जण जखमी झाले आहेत. यामुळे राज्य सरकारने तातडीने बचाव, मदत आणि नुकसान भरपाईचे प्रयत्न सुरू केले आहेत.
१ जूनपासून महाराष्ट्रात ९९६.७ मिमी पाऊस नोंदवला गेला आहे. हा सरासरीपेक्षा १०३.५७ टक्के जास्त आहे. यामुळे शेती आणि पायाभूत सुविधांचे मोठे नुकसान झाले आहे. मुख्यमंत्र्यांनी सांगितले की, राज्य कृषी विभागाच्या प्राथमिक अंदाजानुसार ३० जिल्ह्यांतील ६९.९५ लाख एकर शेतीतील पिकांचे नुकसान झाले आहे.
बीड, धाराशिव, अहिल्यानगर, सोलापूर आणि परभणी या जिल्ह्यांना मुसळधार पावसाचा सर्वाधिक फटका बसला आहे. यामुळे शेती आणि निवासी भागांचे मोठे नुकसान झाले आहे.१ ऑगस्ट ते २२ सप्टेंबरदरम्यान १९५ तहसील आणि ६५४ महसूल मंडळांमध्ये पिकांचे नुकसान नोंदवले गेले आहे. सर्वाधिक प्रभावित भागांत नांदेड (१८.२० लाख एकर), सोलापूर (९.९५ लाख एकर), यवतमाळ (८.५६ लाख एकर) आणि धाराशिव (८.२९ लाख एकर) यांचा समावेश आहे.
२७ आणि २८ सप्टेंबरला पुन्हा जोरदार पावसाचा अंदाज आहे. यामुळे राज्य सरकारने नागरिकांना सर्व आवश्यक खबरदारी घेण्याचे आवाहन केले आहे. “प्रशासन पूर्ण सतर्क आहे आणि परिस्थिती हाताळण्यासाठी तयार आहे,” असे फडणवीस यांनी खात्री दिली आहे.
गेल्या दोन महिन्यांहून अधिक काळ सतत पडणाऱ्या पावसामुळे राज्य सरकारने ३१.६४ लाख शेतकऱ्यांसाठी २,२१५ कोटी रुपयांच्या नुकसान भरपाई पॅकेजची घोषणा केली आहे. यामुळे शेती आणि मालमत्तेचे मोठे नुकसान झाले आहे. मंगळवारी मंत्रिमंडळ बैठकीनंतर मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी ही घोषणा केली. अनेक जिल्ह्यांतील गंभीर परिस्थितीत त्वरित मदत आणि पुनर्वसनावर भर दिला आहे.
मुख्यमंत्री फडणवीस यांनी सांगितले की, घोषित नुकसान भरपाईपैकी १,८२९ कोटी रुपये जिल्हा पातळीवर वाटप झाले आहेत. ही रक्कम पुढील ८ ते १० दिवसांत शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा होईल.“पंचनामे पूर्ण होताच तात्काळ मदत दिली जात आहे,” असे त्यांनी सांगितले. मृत्यू, पशुधन नुकसान आणि मालमत्तेच्या नुकसानीसाठी त्वरित मदत वितरित करण्याचे अधिकार जिल्हाधिकाऱ्यांना दिले आहेत. “मदत कार्य कुठेही थांबले नाही,” असे त्यांनी ठामपणे सांगितले.
सध्या सर्वात प्रभावित भागांत राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दल (NDRF) आणि राज्य आपत्ती प्रतिसाद दल (SDRF) च्या १७ पथकांनी तैनात केले आहे. हेलिकॉप्टरद्वारे २७ व्यक्तींची सुटका केली आहे. अनेक गावकऱ्यांना सुरक्षित ठिकाणी हलवले आहे. प्रशासनाने अन्न, पाणी आणि निवाऱ्याची व्यवस्था केली आहे.
मुख्यमंत्री बुधवारी पूरग्रस्त भागांना भेट देणार आहेत. सर्व पालकमंत्र्यांना त्यांच्या जिल्ह्यांत प्रत्यक्ष मूल्यमापन करण्याचे निर्देश दिले आहेत.राज्य सरकारने पूरामुळे जमिनीच्या कटावाच्या तक्रारींसाठी पावले उचलली आहेत. फडणवीस यांनी सांगितले की, केंद्राने आपत्ती व्यवस्थापन कायद्यांतर्गत आगाऊ निधी दिला आहे. पण राज्य केंद्राच्या मदतीची वाट पाहणार नाही. “केंद्र समर्थन देण्यात कमी पडणार नाही, पण राज्याने आपले काम सुरू केले आहे,” असे त्यांनी सांगितले.
