बांगलादेशच्या राजकारणातील एक प्रमुख आणि वादळी व्यक्तिमत्त्व, माजी पंतप्रधान खालिदा झिया यांचे मंगळवारी निधन झाले. त्या ८० वर्षांच्या होत्या. ढाका येथील एव्हरकेअर रुग्णालयात उपचारादरम्यान त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. बांगलादेश नॅशनलिस्ट पार्टीचे (बीएनपी) माध्यम विभागाचे सदस्य शयरुल कबीर खान यांनी या वृत्ताला दुजोरा दिला आहे. त्यांच्या निधनामुळे बांगलादेशच्या राजकारणात एका युगाचा अंत झाला आहे.
खालिदा झिया गेल्या अनेक वर्षांपासून गंभीर आरोग्याच्या समस्यांचा सामना करत होत्या. त्यांना यकृत सिरोसिस, संधिवात, मधुमेह आणि किडनीचे विकार जडले होते. प्रकृती वारंवार खालावत असल्याने त्यांना अनेकदा रुग्णालयात दाखल करावे लागत असे. सोमवारी रात्री त्यांची तब्येत जास्तच बिघडली. डॉक्टरांनी त्यांना तातडीने कोरोनरी केअर युनिटमध्ये हलवले आणि व्हेंटिलेटरवर ठेवले. मात्र, डॉक्टरांचे सर्व प्रयत्न अपयशी ठरले आणि मंगळवारी सकाळी त्यांची प्राणज्योत मालवली.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 'एक्स' (X) या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर पोस्ट करत खालिदा झिया यांच्या निधनाबद्दल तीव्र दुःख व्यक्त केले आहे. वयाच्या ८० व्या वर्षी त्यांचे निधन झाले. या कठीण प्रसंगी त्यांच्या कुटुंबाला हे दुःख सहन करण्याची शक्ती मिळो, अशी प्रार्थना पंतप्रधानांनी केली आहे.
पंतप्रधान आपल्या पोस्टमध्ये म्हणाले की, "ढाका येथे माजी पंतप्रधान आणि बीएनपीच्या अध्यक्षा बेगम खालिदा झिया यांचे निधन झाल्याचे वृत्त समजून मला अत्यंत दुःख झाले आहे. त्यांचे कुटुंब आणि बांगलादेशातील सर्व जनतेप्रति मी मनापासून शोक व्यक्त करतो. ईश्वर त्यांच्या कुटुंबाला हे दुःख सहन करण्याची शक्ती देवो."
बांगलादेशच्या पहिल्या महिला पंतप्रधान होण्याचा बहुमान खालिदा झिया यांना मिळाला होता. त्यांनी १९९१ ते १९९६ आणि २००१ ते २००६ अशा दोन पूर्ण टर्म पंतप्रधानपद सांभाळले. याशिवाय १९९६ मध्ये एका महिन्यासाठी त्या अल्पकाळ सत्तेत होत्या. लष्करी हुकूमशहा हुसेन मुहम्मद इर्षद यांच्या राजवटीविरुद्ध त्यांनी दिलेल्या लढ्यामुळे त्या प्रकाशझोतात आल्या होत्या. त्यांच्या या कणखर भूमिकेमुळे समर्थकांमध्ये त्या 'तडजोड न करणाऱ्या नेत्या' म्हणून ओळखल्या जात.
त्यांचे पती आणि बांगलादेशचे माजी राष्ट्रपती झियाउर रहमान यांची १९८१ मध्ये हत्या झाली. त्यानंतर खालिदा झिया यांनी राजकारणात सक्रिय प्रवेश केला आणि बीएनपीची धुरा सांभाळली. अवामी लीगच्या नेत्या शेख हसीना यांच्या त्या कट्टर राजकीय प्रतिस्पर्धी होत्या. या दोन महिला नेत्यांमधील संघर्षामुळे बांगलादेशचे राजकारण अनेक दशके ढवळून निघाले होते. या संघर्षाला 'बॅटल ऑफ बेगम्स' असेही म्हटले जात असे.
भ्रष्टाचाराच्या आरोपाखाली खालिदा झिया यांना २०१८ मध्ये १७ वर्षांच्या तुरुंगवासाची शिक्षा सुनावण्यात आली होती. त्यानंतर त्या बराच काळ नजरकैदेत होत्या. ऑगस्ट २०२४ मध्ये शेख हसीना यांच्या विरोधात झालेल्या विद्यार्थी आंदोलनानंतर हसीना देश सोडून पळून गेल्या. त्यानंतर राष्ट्रपती मोहम्मद शहाबुद्दीन यांनी खालिदा झिया यांची नजरकैदेतून मुक्तता करण्याचे आदेश दिले होते. मात्र, मुक्ततेनंतरही प्रकृती अस्वास्थ्यामुळे त्या सक्रिय राजकारणापासून दूरच होत्या. सध्या त्यांचे पुत्र तारिक रहमान हे लंडनमधून पक्षाचे कामकाज पाहत आहेत.
.webp "अंतराळवीर शुभांशु शुक्ला")
