जगभरातील मुस्लिमांसाठी, विशेषतः हज किंवा उमराहसाठी मक्का येथे जाणाऱ्या भारतीय मुस्लिमांसाठी एक अत्यंत आनंदाची आणि अभिमानाची बातमी आहे. सौदी अरेबिया सरकारने मक्का शहरात, पवित्र काबा शरीफच्या अगदी जवळ, 'इंटरनॅशनल फेअर अँड म्युझियम ऑफ द प्रोफेट्स बायोग्राफी अँड इस्लामिक सिव्हिलायझेशन' नावाचे एक भव्य आणि अत्याधुनिक संग्रहालय सुरू केले आहे.
हे केवळ एक संग्रहालय नाही, तर आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या मदतीने पैगंबर मुहम्मद (स.) यांचे जीवन आणि इस्लामिक संस्कृतीचा प्रत्यक्ष अनुभव देणारे एक अद्भुत केंद्र आहे.
कुठे आहे हे संग्रहालय?
हे संग्रहालय मक्का येथील पवित्र मस्जिद अल-हरामच्या जवळच, प्रसिद्ध 'अबराज अल-बैत टॉवर कॉम्प्लेक्स'मध्ये (ज्याला 'मक्का क्लॉक टॉवर' म्हणूनही ओळखले जाते) उभारण्यात आले आहे. इतक्या मध्यवर्ती ठिकाणी असल्याने, उमराह किंवा हजसाठी जाणाऱ्या भाविकांना येथे सहज पोहोचता येते आणि आपल्या तीर्थयात्रेसोबतच एक अविस्मरणीय अनुभव घेता येतो.
संग्रहालयात काय आहे खास?
हे संग्रहालय पारंपरिक वस्तू संग्रहालयांपेक्षा खूप वेगळे आहे. येथे काचेच्या कपाटात ठेवलेल्या ऐतिहासिक वस्तू दिसणार नाहीत, तर तंत्रज्ञानाचा वापर करून पैगंबरांच्या जीवनातील प्रसंग आणि इस्लामिक संस्कृतीचा प्रवास जिवंत केला गेला आहे. येथे ३० पेक्षा जास्त पॅव्हेलियन आहेत.
व्हर्च्युअल आणि ऑगमेंटेड रिॲलिटी (VR/AR): येथे व्हीआर हेडसेटच्या मदतीने तुम्ही अक्षरशः १४०० वर्षांपूर्वीच्या काळात पोहोचता. पैगंबरांच्या काळातील मक्का आणि मदीना शहरांच्या गल्ल्यांमधून फिरण्याचा, त्यांच्या घराला जवळून पाहण्याचा आणि त्यांच्या हिजरतच्या (स्थलांतर) मार्गाचा अनुभव घेता येतो.
थ्रीडी मॉडेल्स आणि इंटरॲक्टिव्ह स्क्रीन: संग्रहालयात पैगंबर मुहम्मद (स.) यांचे घर, त्यांच्या वापरातील वस्तू (जसे की कपडे, भांडी), त्यांचे राहणीमान आणि त्यांच्या जीवनातील महत्त्वाच्या घटनांचे तपशीलवार थ्रीडी मॉडेल्स आणि इंटरॲक्टिव्ह स्क्रीन आहेत.
सिनेमा हॉल आणि होलोग्राम: येथे ४डी सिनेमा हॉल आहेत, जिथे पैगंबरांच्या जीवनावरील आणि सुन्नाहवरील माहितीपट दाखवले जातात. होलोग्राफी तंत्रज्ञानाचा वापर करून काही प्रसंग अधिक प्रभावीपणे सादर केले जातात.
पैगंबरांचे जीवन: "पैगंबर, जणू काही तुम्ही त्यांना पाहत आहात" आणि "पैगंबर, जणू काही तुम्ही त्यांच्यासोबत आहात" यांसारख्या विभागांमधून त्यांचे जीवन, त्यांचे आदर्श, त्यांचे चमत्कार आणि त्यांचे कुटुंब व सोबत्यांसोबतचे नाते अत्यंत प्रभावीपणे मांडण्यात आले आहे.
तिकीट आणि वेळ
या संग्रहालयाला भेट देण्यासाठी ऑनलाइन तिकीट बुक करण्याची सोय आहे.
प्रौढांसाठी तिकीट: ७० सौदी रियाल (अंदाजे १५५० भारतीय रुपये)
७ ते १५ वयोगटासाठी: ४९ सौदी रियाल (अंदाजे १०८० भारतीय रुपये)
७ वर्षांखालील मुले आणि दिव्यांग व्यक्ती: प्रवेश विनामूल्य
वेळ: संग्रहालय आठवड्याचे सातही दिवस, सकाळी ९ ते रात्री १२ वाजेपर्यंत खुले असते. (शुक्रवारी दुपारी ४ नंतर)
भाषा: येथील सर्व माहिती अरबी, इंग्रजी, उर्दू, फ्रेंच, तुर्की, इंडोनेशियन आणि रशियन या सात भाषांमध्ये उपलब्ध आहे.
'मुस्लिम वर्ल्ड लीग'चे योगदान
या संग्रहालयाची स्थापना 'मुस्लिम वर्ल्ड लीग'च्या देखरेखीखाली झाली असून, हा त्यांच्या सर्वात महत्त्वाकांक्षी प्रकल्पांपैकी एक आहे. पैगंबर मुहम्मद (स.) यांचे जीवन आणि इस्लामच्या खऱ्या शिकवणीबद्दलची अचूक माहिती आधुनिक आणि आकर्षक पद्धतीने जगासमोर मांडणे, हा यामागील मुख्य उद्देश आहे. या संग्रहालयाला जगभरातील १,००० हून अधिक इस्लामिक विद्वान आणि मुफ्तींनी भेट देऊन प्रशंसा केली आहे, तसेच २० पेक्षा जास्त राष्ट्राध्यक्षांनीही याला भेट दिली आहे.
थोडक्यात, हे संग्रहालय केवळ एक पाहण्याचे ठिकाण नाही, तर ते एक शैक्षणिक आणि आध्यात्मिक अनुभव देणारे केंद्र आहे, जे प्रत्येक मुस्लिमासाठी आणि इतिहासप्रेमींसाठी एक अविस्मरणीय अनुभव ठरत आहे.
