थोड्या विरामानंतर, 'आवाज द व्हॉईस' आपली बहुचर्चित मालिका "द चेंज मेकर्स" पुन्हा एकदा घेऊन येत आहे. या वेळी आम्ही तुमच्यासाठी छत्तीसगडमधील १० अशा व्यक्तिमत्त्वांच्या प्रेरणादायी कथा घेऊन आलो आहोत.
या व्यक्तींचे कार्य, त्यांची जिद्द आणि नवनवीन उपक्रम केवळ त्यांच्या राज्यासाठीच नव्हे, तर असंख्य लोकांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवत आहेत. ही १० व्यक्तिमत्त्वे छत्तीसगडच्या समाजातील कला, राजकारण, शिक्षण, विज्ञान, आरोग्य आणि समाजसेवा यांसारख्या विविध क्षेत्रांमध्ये नवे आदर्श निर्माण करत आहेत.
करण खान हे छत्तीसगढी चित्रपटसृष्टीचे, म्हणजेच 'छॉलीवूड'चे, प्रमुख अभिनेते आहेत. स्थानिक पातळीवर ते 'खरा सुपरस्टार' म्हणून ओळखले जातात. त्यांचे कार्य केवळ चित्रपटांपुरते मर्यादित नाही, तर संगीत अल्बम, व्हिडिओ गाणी आणि थेट सांस्कृतिक कार्यक्रमांपर्यंत विस्तारलेले आहे.
सय्यद ताहिर अली हे त्यांचे खरे नाव. आपली पोहोच आणि चाहतावर्ग वाढवण्यासाठी त्यांनी जाणीवपूर्वक संगीत व्हिडिओंमध्येही आपले स्थान निर्माण केले. प्रादेशिक चित्रपटसृष्टीतील निर्मितीचा दर्जा वाढवण्यासाठी ते नेहमीच आग्रही राहिले आहेत. त्यांचा आगामी चित्रपट व्यावसायिक दर्जाच्या 'अरी अलेक्सा' कॅमेऱ्यावर चित्रित होत आहे, जो छत्तीसगढी चित्रपटसृष्टीत क्वचितच वापरला जातो.
"नंदा जाही का रे..." यासारख्या छत्तीसगढी ओळी ऐकताच कवी आणि गीतकार मीर अली मीर यांचे नाव समोर येते. त्यांचे खरे नाव सय्यद अयुब अली मीर आहे, पण साहित्यविश्वात ते मीर अली मीर म्हणूनच ओळखले जातात. त्यांच्या गझलांमध्ये प्रेम आणि जीवनातील सत्य दिसते, तर त्यांच्या छत्तीसगढी रचना लोकजीवनाच्या सुगंधाने दरवळलेल्या आहेत.
१५ मार्च १९५३ रोजी कवर्धा येथे जन्मलेल्या मीर अली मीर यांनी छत्तीसगढी भाषेला नवी ओळख दिली. ते केवळ कवी नाहीत, तर छत्तीसगढी साहित्याचे अथक प्रचारक आहेत आणि तरुण पिढीला या प्रदेशातील काव्य-कवितांशी जोडण्यासाठी सक्रियपणे काम करतात.
छत्तीसगडच्या राजकारणात एजाज ढेबर यांचे नाव संघर्ष, वचनबद्धता आणि धर्मनिरपेक्ष राजकारणाचे प्रतीक म्हणून घेतले जाते. जुने रायपूर येथील एका सामान्य मुस्लिम कुटुंबात त्यांचा जन्म झाला. शिक्षण घेत असतानाच त्यांनी घर चालवण्यासाठी मदत केली. "माझ्या परिस्थितीने मला मागे खेचले नाही, उलट पुढे ढकलले," असे ते नेहमी म्हणतात.
जानेवारी २०२० मध्ये ते रायपूर महानगरपालिकेचे महापौर म्हणून निवडून आले. त्यांच्या नेतृत्वाची दखल घेत, त्यांची 'अखिल भारतीय महापौर परिषदे'च्या राष्ट्रीय उपाध्यक्षपदी नियुक्ती झाली. हे पद भूषवणारे ते छत्तीसगडचे पहिले महापौर आहेत. "तुमची ऊर्जा द्वेष आणि नकारात्मकतेत वाया घालवू नका. आज समाजाला विधायक तरुणांची गरज आहे," असा संदेश ते तरुणांना देतात.
डॉ. सलीम राज हे छत्तीसगडच्या अल्पसंख्याक राजकारणातील एक महत्त्वाचे नाव आहे. भारतीय जनता पक्षाचे जुने कार्यकर्ते असलेले राज, सध्या छत्तीसगड वक्फ बोर्डाचे बिनविरोध अध्यक्ष म्हणून कार्यरत आहेत. "धार्मिक संस्था या देशाच्या प्रगतीत भागीदार असल्या पाहिजेत, वादाचे केंद्र नव्हे," असे ते मानतात.
त्यांनी धार्मिक संस्थांना वादाच्या केंद्रातून सामाजिक आणि राष्ट्रीय विकासाचे इंजिन बनवण्यासाठी प्रयत्न केले आहेत. १९९२ मध्ये भाजपमध्ये प्रवेश केल्यानंतर त्यांनी पक्षाच्या अल्पसंख्याक मोर्चात विविध पदांवर काम करत आपली ओळख निर्माण केली.
तौकीर रझा हे राजकीय सक्रियता, उद्योजकता, क्रीडा आणि सांस्कृतिक कार्याचा एक दुर्मिळ संगम आहेत. ते भाजपचे प्रदेश प्रवक्ते, एक यशस्वी उद्योजक आणि वचनबद्ध सामाजिक कार्यकर्ते म्हणून ओळखले जातात.
समाज, राजकारण आणि व्यवसाय या तिन्ही गोष्टी ते समान निष्ठेने हाताळतात. शिक्षण, आरोग्य आणि रोजगार यांसारख्या मुद्द्यांवर ते विशेष लक्ष केंद्रित करतात. १५ सप्टेंबर १९७३ रोजी जन्मलेल्या रझा यांनी लहानपणापासूनच नेतृत्वगुण दाखवले. ते त्यांच्या मनमिळाऊ स्वभावासाठी ओळखले जातात आणि सामान्य जनतेसाठी सहज उपलब्ध असतात.
प्राध्यापक डॉ. शम्स परवेझ हे वायू प्रदूषण आणि पर्यावरण आरोग्यातील तज्ज्ञ आहेत. शैक्षणिक संशोधनाला सामाजिक गरजांशी यशस्वीपणे जोडणाऱ्या छत्तीसगडमधील ते मोजके शास्त्रज्ञ आहेत.
रायपूर आणि आसपासच्या भागातील हवेच्या गुणवत्तेवरील त्यांच्या अभ्यासामुळे धोरणकर्त्यांना एक ठोस वैज्ञानिक आधार मिळाला आहे. साधेपणा आणि विद्यार्थ्यांप्रति समर्पण ही त्यांची ओळख आहे. त्यांचे संशोधन अनेक राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय जर्नल्समध्ये प्रकाशित झाले आहे. नासासारख्या प्रतिष्ठित संस्थांसोबतचे त्यांचे सहकार्य त्यांच्या कामाचा उच्च दर्जा दर्शवते.
रायपूरच्या आरोग्यसेवा क्षेत्रात डॉ. अब्बास नक्वी यांचे नाव समर्पण आणि प्रामाणिकपणासाठी आदराने घेतले जाते. ते आपल्या व्यवसायाला केवळ करिअर म्हणून न पाहता समाजसेवेचे माध्यम मानतात.
२००४ मध्ये त्यांनी रामकृष्ण हॉस्पिटलची स्थापना केली, जे आज छत्तीसगडमधील आघाडीचे रुग्णालय बनले आहे. वैद्यकीय शिक्षण पूर्ण झाल्यावर मोठ्या शहरांची वाट न धरता, त्यांनी आपल्या गावी परतण्याचा निर्णय घेतला. ते आधुनिक वैद्यकीय तंत्रज्ञानासोबतच सहानुभूती आणि करुणेचा समतोल साधतात.
हाजी डॉ. मोहसीन अली सुहेल यांनी पत्रकारितेची प्रतिष्ठा, सचोटी आणि जबाबदारी जपली आहे. ते छत्तीसगडमधील सर्वात आदरणीय पत्रकारांपैकी एक आहेत, जे निर्भय आणि लोकाभिमुख वार्तांकनासाठी ओळखले जातात.
"केवळ 'ब्रेकिंग न्यूज'च्या मागे धावू नका, समाजाच्या मुळाशी जा. पत्रकारितेचा अर्थ बदल घडवणे आहे आणि बदल तेव्हाच येतो, जेव्हा आपण सत्य दाखवतो," असा सल्ला ते तरुण पत्रकारांना देतात. ७ मे १९५३ रोजी जन्मलेल्या सुहेल यांनी लहानपणापासूनच सामाजिक जाणीव दाखवली.
पद्मश्री पुरस्कार विजेत्या शमशाद बेगम या 'महिला कमांडो' चळवळीमागील प्रेरक शक्ती आहेत. त्यांच्या प्रामाणिकपणामुळे आणि सर्वसमावेशकतेमुळे त्यांनी छत्तीसगडमधील हजारो महिलांना सुरक्षित आणि आत्मनिर्भर बनवले आहे.
त्यांचा प्रवास बालोद या छोट्याशा गावातून सुरू झाला, जिथे त्यांनी महिलांच्या अडचणी जवळून पाहिल्या. एका सामान्य कुटुंबातून आलेल्या बेगम यांनी आपल्या आईकडून प्रेरणा घेतली. भारताच्या विकासातील भूमिकेसाठी सन्मानित १०० मुस्लिम महिलांच्या यादीत त्यांचा समावेश झाल्यावर त्यांच्या कार्याला राष्ट्रीय ओळख मिळाली.
फैसल रिझवी यांनी रायपूरमधील एक आघाडीचे फौजदारी वकील म्हणून नाव कमावले आहे. त्यांचा युक्तिवाद आणि कायदेशीर गुंतागुंतीवरील मजबूत पकड यामुळे ते छत्तीसगडमधील सर्वात आदरणीय कायदेशीर व्यक्तिमत्त्वांपैकी एक आहेत.
वकिलांच्या पुढील पिढीला घडवण्याचे महत्त्व ओळखून, त्यांनी आपल्या वडिलांच्या स्मरणार्थ कायद्याच्या विद्यार्थ्यांना भारतीय दंड संहिता आणि संविधानाची १०,००० हून अधिक पुस्तके वाटली आहेत. १९९५ मध्ये रायपूरमधून एलएल.बी. पूर्ण केल्यानंतर त्यांनी कायद्याच्या क्षेत्रात स्वतःला झोकून दिले.
'आवाज मराठी'वर प्रसिद्ध होणारे लेखन, व्हिडिओज आणि उपक्रम यांविषयीचे अपडेट्स मिळवण्यासाठी या लिंक्सवर क्लिक करा -
