पहलगाम-बालटाल: 'हर हर महादेव' आणि 'बम बम भोले' च्या घोषणांनी पहलगाम-बालटालचे डोंगर दुमदुमून गेले. भक्तीने भरलेले यात्रेकरू आणि उत्साही स्थानिक सेवा पुरवठादार भगवान शंकराच्या अमरनाथ गुहेच्या ३५ किलोमीटरच्या खडतर यात्रेवर निघाले. भक्ती आणि सेवेचे संयोजन, तसेच या काश्मीरच्या सर्वात प्रतिष्ठित वारसा यात्रेला बाधित करण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या दहशतवाद्यांविरुद्ध सुरक्षा दलांची गिधाडासारखी नजर, यामुळे हिमालयीन यात्रा एका वेगळ्याच स्तरावर पोहोचली आहे.
उत्कृष्ट व्यवस्थापन आणि यात्रेकरूंचा अनुभव
बालटाल बेस कॅम्पवर पोहोचलेले आणि सलग १४ व्यांदा अमरनाथ यात्रेला आलेले पंजाबमधील संगरूरचे एक भाविक म्हणाले, "मी संगरूर, पंजाबचा आहे. मी दरवर्षी भोले बाबांच्या दर्शनासाठी येतो. यावेळीही व्यवस्था उत्कृष्ट आहे. घाई करण्याची गरज नाही. सरकारने प्रत्येक व्यवस्था खूप चांगली केली आहे."
पहलगाम बेस कॅम्पमधून निघालेल्या पहिल्या गटातील पश्चिम बंगालच्या एका भाविकाने आपल्या भावना व्यक्त केल्या. ते म्हणाले, "आम्ही खूप आनंदी आहोत. आम्हाला कोणतीही भीती नाही. आमचे सरकार आणि सैन्य दोन्ही खूप चांगले आहेत." त्याच गटातील आणखी एका प्रवाशाने आदर व्यक्त करत म्हटले, "आपले जे काही आहे, ते भोले बाबांचे आहे. आपण फक्त त्यांच्या चरणी आहोत. व्यवस्था खूप चांगली आहे."
यात्रेचा उद्देश आणि व्यापक सहभाग
काश्मीरचे विभागीय आयुक्त विजय कुमार बिधुरी यांनीही भाविकांच्या उत्साहाचे कौतुक केले. ते म्हणाले, "ही केवळ एक धार्मिक यात्रा नाही, तर सेवा, सुरक्षा आणि समर्पणाचा एक मोठा यज्ञ आहे. सुरक्षा दल, पोर्टर (हमाल), सेवा पुरवठादार – प्रत्येकजण यात सहभागी आहे." भाविकांचा उत्साह खरोखरच अतुलनीय आहे. "सर्वांच्या इच्छा पूर्ण होवोत आणि काश्मीरसह संपूर्ण देशात शांतता व समृद्धी नांदो," अशी त्यांनी सदिच्छा व्यक्त केली.
दिल्लीहून पहिल्यांदाच अमरनाथ यात्रा करणाऱ्या कविता सैनी यांनीही आपला अनुभव सांगितला. त्या म्हणाल्या, "ही माझी पहिली यात्रा आहे आणि अनुभव अविस्मरणीय होता. वैद्यकीय प्रमाणपत्रापासून आणि नोंदणीपासून ते सुरक्षेपर्यंत – आम्हाला सर्वत्र सहकार्य मिळाले. दिल्ली पोलीस आणि काश्मीर पोलिसांनी आम्हाला पूर्ण पाठिंबा दिला. देशात शांतता नांदावी आणि अलीकडे जे काही घडले, ते पुन्हा कधीही घडू नये, अशी मी प्रार्थना करते."
३८ दिवसांची पवित्र यात्रा आणि सुरक्षा व्यवस्था
३८ दिवस चालणारी ही पवित्र यात्रा ३ जुलैपासून सुरू झाली असून ती ९ ऑगस्टपर्यंत सुरू राहील. भाविक दोन मुख्य मार्गांनी पवित्र गुहेकडे प्रवास करतील – पहिला, ४८ किलोमीटर लांबीचा पारंपरिक पहलगाम मार्ग (अनंतनाग जिल्ह्यात), आणि दुसरा, १४ किलोमीटरचा लहान पण चढाईसाठी कठीण बालटाल मार्ग (गांदरबल जिल्ह्यात).
यात्रेकरूंची पहिली तुकडी २ जुलै रोजी जम्मू येथील भगवती नगर बेस कॅम्पमधून रवाना झाली. एप्रिल २०२५ मध्ये पहलगाम येथे झालेल्या दहशतवादी हल्ल्याच्या पार्श्वभूमीवर, यावेळी सुरक्षा व्यवस्था अभूतपूर्व कडक करण्यात आली आहे. संपूर्ण यात्रा मार्गावर ५०,००० हून अधिक सीआरपीएफ (CRPF), सैन्य आणि पोलीस कर्मचारी तैनात करण्यात आले आहेत. सुरक्षा दल ड्रोन, सीसीटीव्ही कॅमेरे, जॅमर्स आणि चेहऱ्याची ओळख पटवणाऱ्या प्रणालींसारख्या अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून *अचूक सुरक्षा* सुनिश्चित करत आहेत.
यात्रेकरूंच्या प्रवासात आपत्कालीन परिस्थितीसाठी वैद्यकीय पथके, एअर ॲम्ब्युलन्स आणि आपत्कालीन स्थलांतर यंत्रणा वेगवेगळ्या थांब्यांवर पूर्णपणे सज्ज आहेत. ही यात्रा केवळ श्रद्धेचे उदाहरण नाही, तर सरकार, सैन्य आणि समाज यांच्या एकत्रित प्रयत्नांचे एक अद्वितीय प्रतिबिंब आहे – जिथे भक्ती, सेवा आणि सुरक्षा एकत्र पुढे जात आहेत, आणि भोलेनाथांच्या कृपेने प्रत्येक यात्रेकरूच्या हृदयात एकच भावना आहे – "बम बम भोले!"
