भारतीय स्वातंत्र्याच्या अमृतमहोत्सवी वर्षातील १ मे म्हणजे महाराष्ट्र दिनी महाराष्ट्रातील पर्यटन व सांस्कृतिक कार्य विभागाच्या दर्शनिका विभागाद्वारे 'स्वातंत्र्यसमरातील महाराष्ट्राचे योगदान' या महाग्रंथाचे प्रकाशन करण्यात आले. स्वातंत्र्यलढ्यात सहभागी असलेल्या हजारांहून अधिक क्रांतिकारी आणि हुतात्मे यांची संक्षिप्त चरित्रे हे या पुस्तकाचे वैशिष्ट्य आहे. या पुस्तकामुळे अनेक अनाम क्रांतीकारांकाची माहिती जगासमोर येण्यास मदत झाली आहे. 

सन १८१८ ते १९४७ या कालखंडात भारताप्रमाणेच महाराष्ट्राच्या भूमीत इंग्रज सत्तेविरुद्ध एक क्रांतीची ज्योत पेटली होती व याचे परिणाम जनसामान्यांच्या जीवनावर कसे होत होते याचा एक संक्षिप्त आढावा मूलतः या ग्रंथाच्या प्रस्तावनेतच घेतला आहे. प्रस्तावनेनंतर १८५७-५८ च्या बंडापासून विविध कालखंडावर परिचयात्मक प्रकाश टाकण्याचा प्रयत्न केला आहे. तसेच या ग्रंथात स्वातंत्र्य आंदोलनातील हजारपेक्षाही अधिक हुतात्म्यांचे आजच्या व भावी पिढीला स्फूर्तिदायक ठरेल, असे संक्षिप्त चरित्र दिले आहे. यापैकी स्वातंत्र्यलढ्यात महत्त्वाचे योगदान देणाऱ्या महाराष्ट्रातील काही अनाम मुस्लीम क्रांतीकारकांची ही ओळख...

(संदर्भ - स्वातंत्र्यसमरातील महाराष्ट्राचे योगदान)