अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी इराणविरुद्ध थेट कारवाईबाबतचा निर्णय पुढील दोन आठवड्यांत घेण्याचं जाहीर केलं. “वाटाघाटींची शक्यता आहे, त्यामुळे मी दोन आठवड्यांत निर्णय घेईन,” असं ट्रम्प यांनी व्हाइट हाऊसच्या पत्रकार परिषदेत सांगितलं, असं प्रेस सचिव कॅरोलिन लेव्हिट यांनी नमूद केलं.
वाटाघाटी सुरू, पण तपशील गुप्त
लेव्हिट यांनी सांगितलं, “अमेरिका आणि इराणमधील संवाद सुरू आहे.” या वाटाघाटी थेट आहेत की मध्यस्थांमार्फत, याबाबत त्यांनी स्पष्टपणे काही सांगितलं नाही. “इराणने युरेनियम संवर्धन पूर्णपणे थांबवावं आणि अण्वस्त्र मिळवण्याची क्षमता गमावावी,” अशी अमेरिकेची अट आहे, असं लेव्हिट म्हणाल्या. ट्रम्प यांनी बुधवारी पत्रकारांना सांगितलं, “मी हल्ला करेन की नाही, कोणालाच माहीत नाही. इराण अडचणीत आहे आणि ते वाटाघाटी करू इच्छितात. पण मी म्हणतो, इतक्या मृत्यू आणि विनाशानंतर आता वाटाघाटी का?”
इराणच्या अण्वस्त्रावर कठोर भूमिका
ट्रम्प यांनी इराणच्या संपूर्ण अण्वस्त्र कार्यक्रमाची समाप्ती आणि तातडीने करार मान्य करण्याची मागणी केली. “इराणने करार नाकारला तर गंभीर परिणाम भोगावे लागतील,” असा इशारा त्यांनी दिला. लेव्हिट यांनीही ठामपणे सांगितलं, “इराणला अण्वस्त्र मिळू देणार नाही.”
युद्धाची पार्श्वभूमी
१३ जून रोजी इस्त्रायलने इराणवर हल्ला केला, ज्यात इराणच्या सरकारी टीव्ही स्टेशनसह अनेक ठिकाणं उद्ध्वस्त झाली. इराणने प्रत्युत्तरात हायफा तेलशुद्धीकरण कारखाना आणि इस्त्रायली लष्करी तळांवर बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र हल्ले केले. तेव्हापासून दोन्ही देशांमध्ये हल्ले सुरू आहेत. अल जझीराच्या विश्लेषणानुसार, इराणचा मित्र लेबनॉनचा हिजबुल्लाह गट गेल्या वर्षीच्या युद्धात कमकुवत झाला आहे. डिसेंबर २०२४ मध्ये सीरियातील बशर अल-असद सरकार पडल्यानेही इराणचा आणखी एक मित्र गमावला आहे.
आर्थिक धोका
इराणने स्ट्रेट ऑफ हॉर्मुझमधील व्यापारी जहाजांवर हल्ले करण्याची धमकी दिली आहे. “अशा हल्ल्यांमुळे जागतिक व्यापार आणि तेलाच्या किमतींवर परिणाम होईल,” असं तज्ज्ञांनी सांगितलं. भारतासारख्या देशांना याचा आर्थिक फटका बसू शकतो, कारण भारत आपल्या तेलाची मोठी आयात या मार्गाने करतो.
'आवाज मराठी'वर प्रसिद्ध होणारे लेखन, व्हिडिओज आणि उपक्रम यांविषयीचे अपडेट्स मिळवण्यासाठी या लिंक्सवर क्लिक करा -
Awaz Marathi WhatsApp Group
Awaz Marathi Facebook Page
Awaz Marathi Twitter
.jpg "डोनाल्ड ट्रम्प")
.jpg "नेपाळ सीमेवर अटक केलेले सात जण")
.jpg "संसदीय परराष्ट्र व्यवहार समितीचे अध्यक्ष शशी थरूर")
