पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या 'विकसित भारत@२०४७' च्या दूरदृष्टीला आणि महिला-नेतृत्व विकासाप्रती सरकारच्या अटल वचनबद्धतेला अनुसरून, महिला आणि बाल विकास मंत्रालय (MWCD) आणि कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालय (MSDE) यांच्या संयुक्त विद्यमाने एक पथदर्शी उपक्रम उद्या (२४ जून २०२५ रोजी) सुरू करण्यात येणार आहे.
'NAVYA' (Nurturing Aspirations through Vocational Training for Young Adolescent Girls) असे या उपक्रमाचे नाव असून, तो उत्तर प्रदेशातील सोनभद्र येथे सुरू होईल.हा कार्यक्रम केंद्रीय कौशल्य विकास आणि उद्योजकता राज्यमंत्री (स्वतंत्र प्रभार) श्री. जयंत चौधरी आणि केंद्रीय महिला आणि बाल विकास राज्यमंत्री श्रीमती सावित्री ठाकूर यांच्या हस्ते संयुक्तपणे सुरू करण्यात येणार आहे.
'NAVYA' उपक्रमाची उद्दिष्ट्ये आणि व्याप्ती
'NAVYA' हा एक पथदर्शी उपक्रम आहे, ज्याचा उद्देश १६-१८ वयोगटातील, किमान दहावी उत्तीर्ण असलेल्या किशोरवयीन मुलींना व्यावसायिक प्रशिक्षण देणे हा आहे. यामध्ये प्रामुख्याने गैर-पारंपरिक नोकरीच्या भूमिकांमधील (non-traditional job roles) कौशल्यांचा समावेश असेल. हा पथदर्शी उपक्रम देशातील १९ राज्यांमधील २७ जिल्ह्यांमध्ये राबवला जाईल, ज्यात आकांक्षित जिल्ह्यांचा (Aspirational Districts) आणि ईशान्येकडील राज्यांमधील जिल्ह्यांचा समावेश आहे. यातून वंचित प्रदेश आणि असुरक्षित लोकसंख्येसाठी सरकारचा समावेशक आणि लक्ष्यित दृष्टिकोन दिसून येतो.
या उपक्रमाच्या शुभारंभावेळी दोन्ही मंत्रालये किशोरवयीन मुलींसाठी कौशल्य विकास प्रयत्नांमध्ये संस्थात्मक समन्वय साधण्यासाठी अधिकृतपणे सहकार्य करतील. हा कार्यक्रम प्रधानमंत्री कौशल्य विकास योजना (PMKVY) आणि इतर प्रमुख कौशल्य विकास योजनांच्या सामर्थ्याचा वापर करेल. उद्घाटन कार्यक्रमात किशोरवयीन प्रशिक्षणार्थी मुलींशी संवाद साधला जाईल, तसेच त्यांना PMKVY आणि PM विश्वकर्मा प्रमाणपत्रे वितरित केली जातील.
विकसित भारताच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल
'NAVYA' च्या माध्यमातून, भारत सरकार मुलींना कौशल्ये, आत्मविश्वास आणि संधी देऊन सक्षम बनवण्याच्या आपल्या वचनबद्धतेची पुष्टी करत आहे. या उपक्रमामुळे प्रत्येक तरुणी भारताच्या विकसित, आत्मनिर्भर आणि समावेशक भविष्याच्या प्रवासात एक महत्त्वपूर्ण घटक बनेल, याची खात्री दिली जात आहे.