एस जयशंकर यांनी ग्लोबल नॉर्थच्या ढोंगीपणावर साधला निशाणा

Story by आवाज़ मराठी | Published by [email protected] • 1 Years ago

प्रातिनिधिक फोटो

परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर यांनी ग्लोबल नॉर्थच्या ढोंगीपणावर जोरदार निशाणा साधला आहे. जयशंकर म्हणाले की, हे जग अजूनही दुटप्पीपणाने भरलेले आहे. प्रभावशाली देश बदलाच्या दबावाला विरोध करत आहेत. ऐतिहासिकदृष्ट्या प्रबळ असलेल्या देशांनी त्यांच्या अनेक क्षमतांचा वापर शस्त्रासारखा केला जातो. एस जयशंकर यांनी 'ऑब्झर्व्हर रिसर्च फाउंडेशन' (ओआरएफ) ने संयुक्त राष्ट्र, संयुक्त राष्ट्र भारत आणि रिलायन्स फाउंडेशनमधील भारताचे स्थानिक संघटनांच्या यांच्या सहकार्याने आयोजित केलेल्या कार्यक्रमात या गोष्टी सांगितल्या.

'दक्षिणाचा उदय: भागीदारी, संस्था आणि कल्पना' या मंत्रिस्तरीय सत्रात ते म्हणाले की मला वाटते की बदलासाठी राजकीय इच्छाशक्तीपेक्षा राजकीय दबाव लागतो. भारताच्या परराष्ट्र मंत्र्यांनी सांगितले की, जगात अशा प्रकारची भावना वाढत आहे.

ग्लोबल साउथ आणि ग्लोबल नॉर्थ म्हणजे काय

'ग्लोबल साउथ' हा शब्द विकसनशील आणि अल्पविकसित देशांसाठी वापरला जातो, जे प्रामुख्याने आफ्रिका, आशिया आणि लॅटिन अमेरिकेत आहेत. ग्लोबल साउथचा नेता म्हणून भारताची जगभरात ओळख आहे. त्याच वेळी, विकसित देशांसाठी ‘ग्लोबल नॉर्थ’ ही संज्ञा वापरली जाते. यामध्ये प्रामुख्याने उत्तर अमेरिका आणि युरोप, इस्रायल, जपान, दक्षिण कोरिया, ऑस्ट्रेलिया आणि न्यूझीलंड यांचा समावेश आहे.

काय म्हणाले जयशंकर?

जयशंकर म्हणाले की, जे देश प्रबळ स्थितीत आहेत ते बदलाला विरोध करत आहेत. संयुक्त राष्ट्रांच्या सुरक्षा परिषदेत आपण हे सर्वात जास्त पाहतो. ते म्हणाले की, आज ज्यांचे आर्थिक वर्चस्व आहे ते त्यांच्या उत्पादन क्षमतेचा फायदा घेत आहेत. संस्थात्मक किंवा ऐतिहासिक प्रभाव असलेले लोक देखील त्यांच्या अनेक क्षमतांचा शस्त्र म्हणून वापर करत आहेत. जयशंकर म्हणाले की, मी योग्य गोष्टी सांगेन, पण आजही वास्तव हेच आहे की हे दुटप्पी दर्जाचे जग आहे. जगावर आलेलं कोविड संकट हे देखील त्याचच उदाहरण आहे.

भारतीय परराष्ट्र मंत्री पुढे म्हणाले की या संपूर्ण बदलामध्ये, एका अर्थाने, परिस्थिती अशी आहे की जेव्हा ग्लोबल साउथ आंतरराष्ट्रीय व्यवस्थेवर आणि 'ग्लोबल नॉर्थ'वर अधिकाधिक दबाव आणत आहे... फक्त 'उत्तर'च नाही तर असे अनेक देश आहेत जे स्वतःला 'उत्तर'चा भाग मानत नाहीत ते बदल थांबवत आहे.